Prof.Dr.Mücahit Öztürk: Alkolün zararlı kullanımını azaltma, bir kamu sağlığı meselesidir

YEŞİLAY  “ULUSLARARASI ALKOL BAĞIMLILIĞI KONGRESİ”NDE ALKOL BAĞIMLILIĞIYLA MÜCADELEDEKİ ULUSAL VE KÜRESEL GELİŞMELERİ MERCEK ALTINA ALDI

PROF. DR. MÜCAHİT ÖZTÜRK: “ALKOLÜN ZARARLI KULLANIMINI AZALTMA, BİR KAMU SAĞLIĞI MESELESİDİR”

Yeşilay’ın ev sahipliğinde çevrim içi olarak gerçekleştirilen Uluslararası Alkol Bağımlılığı Kongresinde, dünyanın dört bir yanından alkol bağımlılığı alanında önde gelen bilim insanları, kurum ve kuruluş temsilcileri bir araya geldi. Alkol bağımlılığı ile mücadele konusundaki güncel uygulama ve araştırma pratikleri, önleme, müdahale ve savunuculuk faaliyetleri, ortaya çıkan risk ve tehlikeler, yeni bakış açıları ve öneriler ele alındı.

Bağımlılıklarla mücadele alanında ulusal ve uluslararası düzeyde 103 yıldır öncü rol oynayan Yeşilay, 28-29 Kasım 2023 tarihlerinde düzenlediği çevrim içi Uluslararası Alkol Bağımlılığı Kongresi ile alkol bağımlılığıyla mücadele alanındaki ulusal ve küresel gelişmeleri ele aldı. İki gün süren kongrede, 6 kıta ve 18 ülkeden alkol bağımlılığı alanında uzman 24 konuşmacı yer aldı. Kongrede alkol bağımlılığı ile ilgili önleme, müdahale ve savunuculuk faaliyetleri, yeni riskler ve tehlikeler; tedavi ve rehabilitasyon hizmetleri, alkolsüz yaşamın sağlığa faydaları, alkol bağımlılığı ile mücadelede kazanılan yeni bakış açıları ve deneyimler paylaşıldı. Yenilikçi politika, eylem planı ve müdahale programı önerilerinin sunulduğu kongrede, COVID-19 pandemisinin alkol kullanımı üzerindeki etkisi de mercek altına alındı.

PROF. DR. MÜCAHİT ÖZTÜRK: “BAĞIMLILIK, SADECE BİREYLERİ ETKİLEMEZ”

Kongrenin açılış konuşmasını yapan Türkiye Yeşilay Cemiyeti Genel Başkanı Prof. Dr. Mücahit Öztürk, alkol bağımlılığının bir halk sağlığı sorunu olduğunu ve küresel bir iş birliği ile ele alınması gerektiğini vurguladı. Prof. Dr. Mücahit Öztürk açılış konuşmasında şunları kaydetti: “Bundan 103 yıl önce alkol bağımlılığı alanında başlattığımız mücadelemizi zaman içinde tütün, madde, kumar ve teknoloji alanlarına da genişlettik. Bağımlılıklara karşı bilimsel ve kanıta dayalı araştırma, analiz ve müdahale yaklaşımıyla; önleme, savunuculuk ve müdahale faaliyetleri yürütüyoruz. Bugün, 97 Ülke Yeşilayımız ile büyük bir aileyiz.”

Alkol bağımlılığının birçok insanın hayatını etkileyen ciddi bir sağlık sorunu olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Mücahit Öztürk, “Bağımlılık, sadece bireyleri etkilemez, aynı zamanda aileleri, toplumları ve hatta ülkeleri de derinden etkiler. Ülkelerdeki bağımlılık politikaları olumlu ya da olumsuz anlamda diğer ülkeleri etkileyebiliyor. Bu nedenle, bu kongrenin, alkol bağımlılığıyla mücadelede farkındalığı artırmak, bilgi paylaşımını teşvik etmek, önleme, savunuculuk ve müdahale yöntemlerini tartışmak için önemli bir platform olduğuna inanıyorum. Farklı ülkelerden bilim insanlarının katılımı bize büyük katkı sağlayacak. Tütünle ilgili bir çerçeve sözleşme söz konusu. Benzer bir çalışmanın alkolle ilgili de yapılması gerektiği kanaatindeyiz. Halk sağlığına yönelik etkin alkol kontrol politikalarının varlığı ve işlerliği özellikle önemli” şeklinde konuştu.

DOÇ. DR. MEHMET ERDEM ALAGÜNEY: “ALKOL KULLANIMI 200’DEN FAZLA HASTALIK VE YARALANMANIN SEBEBİ”

Kongrenin açılış konuşmasında Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdür Yardımcısı Doç. Dr. Mehmet Erdem Alagüney, alkolün merkezi sinir sistemini, beynin işlevlerini değiştirerek, algıda, ruh halinde, bilinçte ve davranışlarda değişikliklere sebep olduğunu belirterek şunları söyledi: “Küresel olarak 20-39 yaş grubundaki toplam ölümlerin yaklaşık yüzde 13’ü trafik kazası, şiddet, intihar gibi alkolün sebep olduğu sorunlardan kaynaklanmaktadır. Alkol kullanımı 200’den fazla hastalık ve yaralanmanın sebebidir. Alkol kullanımı çocuk istismarı, aile içi sorunlar, sosyal problemler, iş problemleri gibi pek çok toplumsal soruna da sebep olmaktadır. Bu zararlar kişiye özel değildir. Bireyin ailesine, çevresine ve toplumun tamamına yansımaktadır.”

Kongrenin ana konuşmalarından ilki Avrupa Alkol Politikaları Birliği (Eurocare) Başkanı Peter Rice’ın oturum başkanlığında gerçekleşti. “Zararı azaltmak için etkili alkol politikası uygulamak: Karşılaşılan zorluklar ve sunulan fırsatlar ” konulu bir konuşma gerçekleştiren Küresel Alkol Politikası Birliği Başkanı Prof. Sally Casswell, “iyi alkol politikalarının oluşturulmasıyla ilgili daha fazla gayret sarf edilmesi gerekiyor” dedi. 

Kongrenin ilk gününde üç oturum gerçekleşti. Türkiye Yeşilay Cemiyeti Yönetim Kurulu Üyesi Selin Birgül Baran başkanlığındaki ilk oturumda Manuel Cardoso “Bir halk sağlığı sorunu olarak zararlı alkol kullanımı nasıl ele alınmalı?”, Barcelona Klinik Hastanesi’nden Dr. Antoni Gual “Alkol kullanım bozukluklarının tedavisinde tekrarlayan transkraniyal manyetik stimülasyon” ve Prof. Berna Diclenur Uluğ, “Bağımlılıklarda komorbidite sorunuyla başa çıkmak” başlıklı sunumları gerçekleştirdi. Türkiye Yeşilay Cemiyeti Bilim Kurulu Başkanı Peyami Çelikcan başkanlığındaki ikinci oturumda “Tayland’da alkol tüketimi ve buna bağlı zararlarla mücadeleye yönelik politika stratejileri”, “Alkol bağımlılığında yeni ve güncel tedavi seçenekleri” ve “Alkol kullanım sorunlarına kültürel yapının etkisi” başlıklı konular ele alındı. Türkiye Yeşilay Cemiyeti Bilim Kurulu Üyesi Hakan Coşkunol başkanlığındaki oturumda ise South Carolina Sağlık Üniversitesi’nden Prof. Kathleen Brady stres ile alkol kullanımı arasındaki karmaşık nörobiyolojik ilişkiyi, Augusto Pérez Gómez- Alejandra Villamil-Sánchez uyuşturucu ve alkol kullanımının aile, iş, duygusal ve boş zaman üzerindeki etkisini anlattı; Geert Dom “Alkol kullanım bozukluklarında kişiselleştirilmiş tedavi: Vaatler mi hayal kırıklığı mı?” başlıklı sunumu gerçekleştirdi. 

Kongrenin ilk günü Hollanda Alkol Politikası Enstitüsü Direktörü Wim van Dalen’in oturum başkanlığında, Halk Sağlığı Bilimleri Bölümü Eski Başkanı Prof. Thomas F. Babor’un sunumuyla gerçekleşen “Alkol: Sıradan bir ürün değil” sunumu ile son buldu. 

ALKOL BAĞIMLILIĞI ÇOK YÖNLÜ OLARAK ELE ALINDI 

Kongrenin ikinci günü Ruh Sağlığı Politikaları Araştırma Enstitüsü, Bağımlılık ve Ruh Sağlığı Merkezi’nden Prof. Jürgen Rehm’im “Önleme, müdahale ve savunuculuk faaliyetleri: Modern batı toplumlarında ‘en etkili’ alkol kontrol politikalarının uygulanması” başlıklı konuşmasıyla başladı. 

Ürdün Yeşilayı Başkanı ve Ürdün Uyuşturucuyla Mücadele Derneği Başkanı Mousa Daoud başkanlığında gerçekleşen oturumda tedavideki boşluklarla ilgili kanıtlar ortaya kondu.  Alkolün Kötüye Kullanımı ve Alkolizm Ulusal Enstitüsü Direktörü George F. Koob, “Alkol kullanım bozukluğu: Tedavide eksik parçanın tamamlanması” sunumunda alkolün beyin üzerindeki etkilerini katılımcılarla paylaştı. Yeşilay Rehabilitasyon Merkezleri (REHAB) danışmanı Dr. Arzu Çiftçi “Tedavide eksik parçanın giderilmesi: Yatılı rehabilitasyon merkezleri” ve Prof. Zehra Arıkan “Türkiye’de alkol bağımlılığı tedavisinde Adsız Alkolikler grubunun etkinliği” başlıklı sunumları gerçekleştirdi. Günün ikinci oturumunda Uzman Psikolog Dilara Demircan “YEDAM’da alkol kullanım bozukluğu tedavisinde başarıyı etkileyen faktörler”, YEDAM Sosyal Hizmet Uzmanı Fırat İşler “Alkol kullanım bozukluğu tedavisinde sosyal hizmetin rolü ve tedavi sürecine etkisi”, Uzman Psikolog Melike Şimşek “Kadın ve alkol kullanım bozukluğu” başlıklı sunumlarını katılımcılarla paylaştı. 

Türkiye Yeşilay Cemiyeti Bilim Kurulu Üyesi Rabia Bilici başkanlığındaki son oturumda Prof. Charles D. Parry “Güney Afrika’da COVID-19 karantina sürecinde alkol ve travma: Ulusal ve küresel çapta çıkarılacak dersler” konulu sunumu gerçekleştirdi. Türkiye Yeşilay Cemiyeti Bilim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Perihan Torun “Pandemi sürecinde Türk yetişkinlerde alkol tüketimindeki değişimler” konusunu ele aldı ve Kanada Dalhousie Üniversitesi’nden Profesör Sherry Stewart ise COVID-19 salgını kapanma sürecinde aynı ortamı paylaşan Kuzey Amerikalı çiftler arasında alkol kullanımı ve sonuçları üzerine çalışmayı paylaştı. 

Alkol kullanımının zararlarına yönelik bilimsel gelişmelerin paylaşmasına, bilimsel ve kanıta dayalı yeni ve etkin yaklaşımların oluşmasına olanak sağlayan kongre sonrasında katılımcılara katılım sertifikası verildi.